 |
| लॉर्ड कर्झन |
१८५७ नंतरचे भारतातील व्हाईसरॉय Part 3
११) लॉर्ड कर्झन (१८९९-१९०५) :
- १८९९ : भारतीय चलन कायदा संमत, भारतासाठी सुवर्ण परिमाणाचा स्वीकार.
- १९०० : ‘कोलकाता महापालिका विधेयक' मंजूर करून स्थानिक स्वराज्य संस्थांवर नियंत्रणे लादली.
- १९०० : लॉर्ड मॅक्डोनलच्या अध्यक्षतेखाली दुष्काळ आयोग नेमला.
- १९०१ : शेतकऱ्यांची पिळवणूक रोखण्यासाठी 'पंजाब लँड एलीनेशन' कायदा संमत. सर्वाधिक रेल्वेमार्गांची निर्मिती.
- १९०१ : सिमला येथे शिक्षणपरिषद.
- १९०१ : वायव्य सरहद्द प्रांताची निर्मिती.
- १९०१ : रॉयल नेव्हीची स्थापना.
- १९०१ : संस्थानिकांच्या मुलांना लष्करी शिक्षणासाठी 'इंपिरिअल कॅडेट कोअर' ची स्थापना.
- १९०१ : राणी व्हिक्टोरियाच्या स्मृतिप्रित्यर्थ कोलकाता येथे 'व्हिक्टोरिया मेमोरिअल हॉल' स्मारक उभारले.
- १९०१ : ब्रिटिश वैभवाचे प्रदर्शन करण्यासाठी दिल्ली दरबार भरवला.
- १९०१ : भारतीय रेल्वेची स्थिती अभ्यासण्यासाठी कर्झन याने 'थॉमस रॉबर्टसन' आयोगाची नियुक्ती केली. या आयोगाच्या शिफारशींनुसार १९०५ मध्ये भारतात रेल्वे बोर्डाची' स्थापना. (रचना : अध्यक्ष + १ सेक्रेटरी + २ सदस्य)
- १९०२ : अॅण्ड्यू फ्रेझर याच्या अध्यक्षतेखाली पोलिस सेवेतील दोष शोधण्यासाठी समिती नेमली.
- १९०४ : विद्यापीठ कायदा संमत करून उच्च शिक्षणपध्दतीवर निर्बंध आणले.
- १९०४ : भारतातील पहिला सहकारी पतपेढी विषयक कायदा संमत केला.
- १९०४ : भारतातील 'प्राचीन स्मारकांचा संरक्षण कायदा' संमत केला.
- १९ जूलै १९०५ : बंगालच्या अन्याय्य फाळणीची अधिसूचना.
- फाळणीची मूळ कल्पना : सर विल्यम वॉर्ड (१८९६)
- फाळणीस विरोध : सर हेनरी कॉटन (१८९६)
- फाळणीविरोधी स्वदेशी चळवळीस प्रारंभ : १७ ऑगस्ट १९०५.
- १६ ऑक्टोबर १९०५ : बंगालच्या फाळणीची अधिकृत घोषणा.
- लष्करी अधिकाऱ्यांसाठी क्वेट्टा येथे प्रशिक्षण केंद्र उभारले.
- लष्करी सेनापती किचनेरशी वाद व त्यावरून राजीनामा.
- लो. टिळकांनी कर्झनची तुलना औरंजेबाशी केली.
0 Comments